Wastegate Nedir?
Wastegate Nedir?
Wastegate duyulan fakat ne amaçla kullanıldığı çok fazla bilinmeyen bir parçadır. Bu parça daha çok arıza yaptığı durumlarda insanların merak ettiği bir şeydir. Wastegate aslında kontrol valfidir. Bu parça turbodan gelen basıncın kontrol edilmesine yardımcı olan bir valf veya kapak da diyebiliriz. Atmosferik motorlarda bulunmamasının sebebi de turbonun basıncını kontrol eden bir parça olmasından kaynaklanır. Yalnızca turbo beslemeli motorlarda olmasıyla birlikte tüm turbolarda bu donanım standarttır. Çalışma şekli ise emme manifolduna iletilen basıncı kontrol etse de egzoz gazını ayarlar. Çünkü egzoz gazı ne kadar artarsa turbo da daha çok basınç üretecektir.
Wastegate Ne İşe Yarar?
Wastegate yardımıyla egzoz gazının bir kısmının direkt egzozdan atılması sağlanırsa turboya uğramayı türbini çevirmez. Bu yüzden emme manifolduna iletilen temiz havanın basıncı da dolaylı olarak çok daha düşük olacaktır. Çıkan bu egzoz gazları türbini çevirir ve arkasından da fazla egzoz gazı atılır. Fakat burada wastegate türbinin alt kısmında bulunuyor ve kapanıp açılabilen bu kapak sayesinde açıldığı zaman egzoz gazları oradan kaçabiliyor. Bu kapağın açılıp kapanabilmesi farklı yollarla olabiliyor.
Pinomatik olarak yani hava basıncı ile çalışanlarda bir tane diyafram var ve bu diyafram direkt turbonun üretmiş olduğu basınçlı havaya bağlıdır. Diğer taraftan da egzoz gazına bağlı ve bu parçanın içinde de bir adet yay bulunur. Çok basınç arttığında yayın sıkıştırma kuvvetini geçip diyaframı ileri iter. Bu da direkt egzoz tarafındaki wastegate bağlı olduğundan kapağı açar ve egzoz gazları türbini çevirmeden kaçabilir. Aynı sistem elektronik olarak da yapılabilir. Hatta çoğu yeni araçlarda elektronik olarak yapılır. Araçta bir sensör var ve bu sensör manifold basıncını ölçmeye yarayan bir cihazdır. ECU’ya bu sensörün okuduğu veriler gönderilir. ECU’da basıncın çokça arttığını fark ettiği zaman elektronik bir sinyal gönderir ve wastegate’in açılmasını sağlar. Chip tuning gibi işlemlerde bu wastegate’in daha geç basınçlarda açılmasına yardımcı olmak. Şöyle ki fabrika verisinden daha fazla basınç motora yolladığınızda daha fazla güç elde edebilirsiniz. Pinomatik sistemde çalışırken eski araçlarda arasına bir valf bağlanıp havanın akışını arttırılarak veya kısılarak wastegate’in kapanıp açılma süresiyle oynanabiliyordu. Bunun sebebi ise daha çok hava yollayacaksınız fakat bunun yakıt haritasının buna bağlı olması gerekir. Yakıt göndermedikten sonra fazlası yalnızca motorun performansını düşürecektir.